Wageningen, 11 februari - De derde en laatste bijeenkomst van Samen Wageningen bracht opnieuw ruim 100 man op de been. Een belangrijke bijeenkomst, want vandaag ging het over de verdeling van het geld. In Het Pantarijn werd in verschillende klaslokalen het hoofd gebroken over op welke manieren dat zou kunnen. Het sociale beleid dat de stad tot nu heeft opgesteld, was daarin leidend. 

De Pantarini’s , het leerlingorkest van het Pantarijn, ontvangen het publiek met muziek van kwaliteit. Daarna is het podium heel even voor de twee wethouders van Samen Wageningen, Lara de Brito en Dennis Gudden. Zij benadrukken hoe bijzonder dit traject is, én hoe spannend. Lara: ‘Als bestuurders geven wij de macht uit handen. Maar dit past bij de gedachte dat inwoners zeggenschap hebben over hun eigen leven.’

Abdul Advany van eStadslab, het bureau dat het hele traject begeleidt, had net voor de bijeenkomst nog de nieuwe vragenlijst live gezet op samenwageningen.nl. Een lange vragenlijst dit keer, want er moet heel wat met de stad afgestemd worden. Allereerst de terugkoppeling van de vorige fase: is dit het beleid dat jullie willen en zijn dit de beoogde resultaten die daarbij horen? En vervolgens nieuwe vragen: zou je per thema meer of minder geld willen toekennen? En moet dat geld dan naar het voorkomen of naar het oplossen van problemen?

In de bijeenkomst mogen de deelnemers verder gaan dan in de vragenlijst. Hun opdracht is om vooral creatieve manieren te bedenken om het geld te verdelen. De huidige manier van budgetteren in het sociale beleid is themagericht. Maar het college heeft nadrukkelijk gevraagd om ook andere manieren te onderzoeken.

Om de creatieve geest te stimuleren doet Juliette Brans van Zing je Blij een zangoefening met de hele zaal. De stemmen komen wat schutterig los, maar al snel zingt de zaal in canon de woorden die bij Samen Wageningen horen, zoals positiviteit, kracht, verbinding en – natuurlijk – samen.

De deelnemers worden aan de hand van de kleur van hun badges ingedeeld in groepen en werken vervolgens in subgroepjes een opdracht uit. Daar hoort flink wat leesmateriaal bij: de resultaten van Samen Wageningen tot nu toe en een overzicht van hoe het geld nu is verdeeld. Op een A3 staan vijf manieren om het geld te verdelen: themagericht, taakgericht, integraal, bottom-up, gebiedsgericht. Een laatste veld staat open voor misschien wel het uitdagendste: een eigen, nieuw idee. Waarvoor kiest de groep?

Dat levert boeiende discussies op. Een thematische verdeling heeft veel nadelen, volgens een mevrouw. Het huidige ‘ik doe mee’- fonds bij vrijetijdsbesteding hoort namelijk eigenlijk net zo goed bij het thema ‘armoede’ thuis. Cultuur en muziek wordt vaak ondergebracht bij vrije tijd, terwijl dat essentiële onderdelen van de opvoeding zijn. Je zet dus geld vast in een thema terwijl je het elders ook kunt gebruiken. Een andere groep zegt dat je niet aan een thematische indeling ontkomt, omdat daar nu eenmaal de specialismen zitten.  

Gebiedsgericht geld verdelen vinden veel groepjes ingewikkeld. Hoe doe je dat met arme en rijke wijken? Daarbij kun je dan weinig van andere wijken leren en krijg je wellicht het gevoel van ‘wijk tegen wijk’.

Bij veel groepen komt de keuze voor ‘integraal’ op het vel te staan, vaak in combinatie met bottom-up. Een groep omschrijft dat als de loketgedachte: er is één pot geld en als er een vraag ontstaat kan iemand, of een vereniging of een instelling, op een centrale plaats terecht. Minder overhead en niemand valt tussen wal en schip.

De gemeente heeft ook wettelijke taken, zoals het verstrekken van uitkeringen en Wmo-voorzieningen. Het geld dat daar naartoe gaat, staat in principe vast. Maar, denkt één groep creatief, als je álles inzet op preventie en daardoor geen mensen meer in de bijstand hebt, hou je geld over.

De achterkant van de A3 is ingewikkelder: er is 31 miljoen te verdelen, ga je gang. ‘Dat klinkt veel gemakkelijker dan het is,’ moppert een groepslid. Ook de groepsvoorzitters merken het. ‘Er moet een compromis gesloten worden en dan merk je dat je elkaar moet kennen wil je daartoe bereid zijn.’

Toch staan er aan het einde van de avond bij veel groepen voorstellen op papier hoe het budget verdeeld kan worden. De subgroepjes worden herverdeeld, en ze bespreken met elkaar of ze samen tot nog betere ideeën kunnen komen.

Na de plenaire afsluiting, waarin projectleider Belinda Bonting iedereen oproept om de online vragenlijst in te vullen, blijven veel mensen hangen om na te praten. Een wijkcoach van Solidez vertelt: ‘Wat Samen Wageningen voor mij is? Laatst had de school van mijn kinderen na een stamppotavond maar liefst zes pannen boerenkool over. Ik zei: “Breng maar hier”. Samen met stagiaires heb ik die boerenkool in diepvriesbakjes verpakt en vervolgens uitgedeeld in de wijk. Dan ben je op álle onderdelen van sociaal beleid tegelijk bezig. Dat vind ik mooi, daar ga ik voor.’